Op 27 oktober 2025 viert Amsterdam haar 750ste verjaardag. De rijke geschiedenis is van grote invloed geweest op de groei en vormgeving van de stad.
In een reeks wandelingen gaan we kijken naar verschillende fases in de Amsterdamse stadsontwikkeling. Dit najaar staat de meer recente stadsuitbreiding op het programma. In het voorjaar duiken we verder het verleden in.
Wandelingen
Stadsontwikkeling op het water
IJburg
Wandeling ⦿ 3 uur
Door woningnood werd in de jaren negentig begonnen met de aanleg een nieuwe wijk. Niet zomaar een wijk, maar een wijk die werd gevormd door kunstmatig opgespoten eilanden in het IJmeer.
Een belangrijk uitgangspunt was dat IJburg geen monotone nieuwbouwwijk mocht worden. Voor een gevarieerd beeld werden verschillende architecten ingeschakeld en was er ruimte voor particuliere zelfbouw. Ook kwamen er innovatieve woonvormen zoals drijvende woningen. De eilanden hebben elk een eigen karakter. Zo is Haveneiland stedelijk en dicht bebouwd met grachten en pleinen, Steigereiland experimenteel met drijvende woningen en veel zelfbouw, en de Rieteilanden groen en ruim opgezet.
Inmiddels wonen er ruim 30.000 mensen met de verwachting dat dit er 45.000 zullen zijn als ook de aanleg van de laatste eilanden af is.
Tijdens deze excursie kijken we naar het stedenbouwkundige plan van IJburg en de verschillende ontwikkelingsfasen. We wandelen over de verschillende eilanden, kijken naar gevarieerde woonvormen en bijzondere ontwerpen. Tussendoor nemen we de tram om van het ene naar het andere eiland te komen. Een bezoek aan het iconische Sluishuis dat in 2022 werd opgeleverd en deels over het water lijkt te zweven, zal niet ontbreken.
Zondag 21 september/ 10:15-13:15 uur/ € 30
Een modernistisch experiment
Betondorp
Wandeling ⦿ 2 uur
Precies honderd jaar geleden werd Betondorp gebouwd als tuindorp, in een tijd waarin de stad worstelde met woningnood en slechte leefomstandigheden.
Het werd een vooruitstrevend experiment: voor het eerst werd er grootschalig met gewapend beton gebouwd, een materiaal dat modern, goedkoop en duurzaam werd geacht.
De wijk heeft een symmetrische opzet, met pleinen en een duidelijke hiërarchie in straten en de Brink als centraal plein waar winkels en andere voorzieningen werden gepland. De strakke architectuur en doordachte stedenbouw weerspiegelden de idealen van die tijd: licht, lucht en ruimte voor iedereen.
Tijdens deze wandeling maak je kennis met de bouwgeschiedenis van dit tuindorp, de sociale vernieuwingen die hier vorm kregen, én de bewoners die Betondorp landelijk bekendheid gaven.
Zondag 5 oktober/ 11-13 uur/ € 20
Recente stadsontwikkeling
De Zuidas
Wandeling ⦿ 2 uur
Spectaculaire architectuur, groen, publieke kunst en steeds meer wooncomplexen tussen de kantoren. We gaan het bekijken in een wandeling over de Zuidas, het gebied aan weerszijden van de A10.
Wat is het grote plan voor dit gebied? En hoe zit het met de infrastructuur? We kijken naar de plannen en de realisatie ervan, en gaan enkele gebouwen ook van binnen bekijken, waaronder The Valley.
De functionele stad
Wijken uit het AUP
Fietstocht ⦿ 3,5 uur
Amsterdamse stedenbouwkundigen bestudeerden vanaf de jaren twintig hoe de stad Amsterdam zich zou moeten uitbreiden. Anders dan bij eerdere uitbreidingen moest wetenschappelijk onderzoek ten grondslag liggen aan de aanleg van nieuwe wijken. Tevens werden de gebreken geformuleerd die men zag in eerdere uitbreidingen. Dat resulteerde in 1935 in een nieuw uitbreidingsplan voor een stad waarvan men de bevolking rond 2000 op 1 miljoen schatte, het zogenaamde AUP (Algemeen Uitbreidingsplan) van Cornelis van Eesteren.
In het AUP was de zogenaamde functionele stad gecreëerd. De moderne functies binnen de stad, die van wonen, werken, recreatie en vervoer zouden moeten worden gescheiden. Licht, lucht en ruimte werden de principes van het nieuwe bouwen. Met de uitvoering van het plan liep het echter anders dan gepland.
In deze excursie kijken we naar de oorspronkelijke opzet van het plan, en naar de moderne wijzigingen van de wijk. We fietsen door verschillende wijken met stops onderweg en bezoeken het Van Eesterenmuseum.



